Kraton en Prambanan

Dag 11, vrijdag 30 september 2011
Vanmorgen gaan we naar het Kraton van de Sultan van Yogjakarta. Onze chauffeur komt pas om negen uur dus kan de wekker wat later. De Sultan van Yogja is een belangrijk man. Hij heeft als enige in het land bijzondere bevoegdheden van de regering. De eerste president Soekarno beloonde de toenmalige Sultan voor zijn hulp aan de strijd tegen de Hollanders. Hij is automatisch Gouverneur namens zijn provincie, terwijl overal elders verkiezingen moeten worden gehouden voor die functie. Sultan nummer negen heeft in Haarlem het gymnasium gevolgd en in Leiden gestudeerd. Hij was, in tegenstelling tot de huidige nummer tien, erg actief in de politiek en heeft zijn volk goed vertegenwoordigd. Sommige eerdere Sultans hadden meer vrouwen, zo had nummer acht er vijftig en daarvan had hij tachtig kinderen. De huidige Sultan heeft 1 vrouw en samen hebben ze vijf dochters, waarvan de jongste deze maand trouwt. Door het ontbreken van een zoon lijkt de opvolging over te gaan naar een broer van de Sultan, maar misschien is er een escape, namelijk zijn kleinzoon. Hij mag uitzonderingen maken op de regels en besluiten dat zijn kleinzoon de volgende Sultan wordt, ondanks dat de mannelijke lijn is onderbroken. Het paleis van de Sultan bestaat uit verschillende onderdelen. Het privegedeelte heeft vijftig kamers. Daarnaast zijn er ontvangstruimten en vooral veel paviljoens waar de vorige Sultans worden 'herdacht'.
Totaal heeft de Sultan 2.500 personen in dienst, waarvan de bekendsten zijn de mannen die de wacht houden in het paleis en wel van 9 tot 2, want daarna gaat het paleis dicht voor de bezoekers. Onze gids is in de verte nog een afstammelinge van een van de vroegere concubines van nummer acht. Kun je nagaan, vijftig vrouwen en dan ook nog naast het potje.... Buiten die mededeling had deze gids weinig toegevoegde waarde. Ze vertelde weinig meer dan dat we in boekjes konden lezen, maar gelukkig is de financiele bijdrage daar dan ook naar.

Nu naar het Waterpaleis. Het Waterpaleis van de Sultan is een gebouw, dat al sinds 150 jaar niet meer in gebruik is. Het bestaat onder andere uit drie zwembaden. Het zwembad voor de vrouwen en dat voor de kinderen ligt naast elkaar. Dan staat er een toren, waaruit de Sultan kon kijken naar zijn (vele) vrouwen, en daarnaast is het zwembad voor de Sultan met de vrouw van zijn keuze van die dag. Als hij vanuit de toren een keuze had gemaakt, dan werd de gelukkige meegenomen naar het Sultanbad en waren ze ook de nacht samen.
Het oorspronkelijke bad is lang geleden onbruikbaar geworden door een aardbeving. Het is pas in de vorige eeuw herbouwd met de steun van Unesco.

Na dit paleis te hebben bezocht terug naar het hotel. Om drie uur komt de Hamri ons weer ophalen voor een bezoek aan de Prambanan.

De Prambanan is een Hindoeïstische tempel, waarvan de bouw ongeveer zeventig jaar na de bouw van de Borobudur is gestart. De ervaringen die daarmee zijn opgedaan zijn van invloed geweest op de bouw van deze tempel. Zo is er in dit geval gekozen voor een ander wijze van bevestiging van de stenen aan elkaar. In totaal moeten er ongeveer 220 tempels hebben gestaan, klein er groot door elkaar. Voor elke tempel is een afwijkende manier van markering gebruikt waardoor het mogelijk is om de afkomst van stenen te herkennen. Ook hier speelt Unesco een belangrijke ( financiële) rol. Van elke op te bouwen tempel moet wel minimaal 75% van de originele delen aanwezig zijn om voor subsidie in aanmerking te komen. In het verleden waren al achttien tempels geheel gerestaureerd, de aardbeving van 2008 heeft een behoorlijke schade aangericht. De grootste tempel, die van Shiva, is zodanig beschadigd dat die niet meer toegankelijk is voor het publiek vanwege instortingsgevaar. Intussen zin weer zestien tempels gereed. Rondom het hoogste plateau staan veel fundamenten van tempels van het tweede niveau. Een enkele tempel behoort tot de gerestaureerden. Deskundigen vermoeden dat wat er nu bekend is pas en 'topje van de ijsberg' is. Als je kijkt naar de tien niveau's van de Borobudur, dan kun je verwachte dat tot in de verre omtrek van de huidige vindplaats en nog veel meer tempels onder de grond zitten. Het zou kunnen zijn dat in de loop van de eeuwen een aantal aardbevingen en een aantal eruptisch van de vulkaan Merapi deze tempels heeft bedolven. Bekend is dat in het jaar 1006 een natuurramp ervoor heeft gezorgd dat de gelovigen de omgeving hebben verlaten. Recent zijn bij de nieuwbouw van een gebouw van de Universiteit van Yogjakarta restanten van een tempel aangetroffen. Op die plaats is die tempel ook herbouwd. Het oorspronkelijke plan is elders uitgevoerd.
De zo beroemde zonsondergang bij de Prambanan is ons niet gegund. De zon is dan al geruime tijd achter dichte bewolking verdwenen.